Antalya Çene Eklemi Tedavisi

Çene eklemi disfonksiyonu olarak bilinen temporomandibular eklem bozuklukları çenede ağrıya neden olabilen ve çene hareketlerini kontrol eden kasların fonksiyonlarını olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır. Bu temporomandibular eklemler (çene eklemi) çene kemiğinin sağ, sol, ileri ve geri doğru hareket etmesini ve ağzın açılıp kapanmasını sağlar. Ancak çene eklemi problemi varsa bazen gülümsemek, konuşmak ve çiğnemek gibi günlük yüz hareketleri bile ağrıya neden olabilir. Çene, kulak veya boyunda ağrı, eklemlerde ses ve anormal çene hareketleri görülmesi halinde gecikmeden Antalya çene eklemi tedavisi alanında uzman bir hekim ile iletişime geçmek önemlidir.

Çene Eklem Hastalığı Neden Olur?

Kafatasının temporal kemikleri ile alt çene kemiğini (mandibula) birbirine bağlayan dokularda yaşanan sorunlar çene eklem bozukluklarına neden olur. Genellikle çene eklemi ve çene kaslarına baskı uygulayan diş sıkma veya diş gıcırdatma alışkanlıkları nedeniyle olur. Çene eklem bozukluklarının diğer nedenleri arasında artrit, çıkık, enfeksiyon ve yüz veya çene travması sayılabilir.

Çene eklem bozukluklarında biyolojik, çevresel, sosyal, duygusal ve bilişsel tetikleyiciler etkili olabilir. Kronik baş ağrısı, fibromiyalji, otoimmün bozukluklar, uyku apnesi ve hastanın içerisinde bulunduğu psikolojik durumu hastalık ile ilişkili diğer faktörlerdir.

Çene Eklem Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler kulak, çene eklemi veya çevresinde ağrı ve hassasiyet, ağzı açıp kaparken tıkırtı sesleri, çenede, baş ve boşunda ağrı, kulaklarda çınlama ve çenede kitlenme olarak kendini gösterir. Zamanla yüz kaslarını hareket ettirirken duyulan ağrı kronikleşebilir, eklemlerdeki çıtırtı artabilir ve çiğneme zorlaşabilir. Üst ve alt dişlerin uyumunda değişiklik gözlenebilir. Çene eklem bozukluğu olan kişiler genellikle ağızlarını geniş açmakta güçlük çekerler.

Çene eklem hastalıklarının belirtilerini sıralayacak olursak:

• Yüzde ve boyunda ağrı hissi
• Çiğneme kaslarının hassasiyeti
• Çene kaslarında sertlik
• Çenenin sınırlı hareketi
• Çene kitlenmesi
• Kulak çınlaması (tinnitus),
• Baş ağrısı
• Çenede kayma
• Üst ve alt dişlerde hizalanma problemi

Çene Eklemi Tedavisi Nasıl Yapılır?

En yaygın kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarından çene eklem bozukluklarının tedavisinde çene kemiğinin uygun pozisyonuna yeniden getirilmesi amaçlanır. Mümkün olan en konservatif tedavi tercih edilir. Çene eklemi tedavisi hastanın semptomlarına, yaşına ve genel sağlığına bağlı olarak değişebilir. Diş hekiminin muayenesi sonrası sorunun nedeni belirlenir ve çözüm yolları hasta ile paylaşılır. Altta yatan soruna bağlı olarak çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir.

Antalya çene eklemi tedavisinde tercih edilen yöntemlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

Splint Kullanımı

Çene eklemi ve dişler üzerindeki baskıyı hafifletmesi amacıyla hastaya splint kullanması tavsiye edilebilir. Splint eklemde yapısal bozukluk olmadığı ancak çenenin kapanışının olumsuz etkilendiği durumlarda dengeyi yeniden sağlamak için kullanılan bir tür apareydir.

Splint üst veya alt dişlere yerleştirilerek dişler arasındaki etkileşimi kontrol etmesi amaçlanır. Antalya çene eklemi tedavisinde başvurulan splintin çene eklemini uygun pozisyonda tutması beklenir. Deneyimli bir diş hekimi tarafından uygulandığında çenede dengeyi sağlama ve ısırmada düzelme gibi olumlu sonuçlar alınabilir. Splint düzgün bir şekilde yerleştirildiğinde ağrı hemen hafifleyebilmektedir.

Destekleyici Hekimlik

Tedavi süresince hastaya sıcak – soğuk kompresler, pasif germe egzersizleri, kas gevşetici ilaçlar ve yumuşak gıda diyeti gibi destekleyici uygulamalar önerilir. Çene istirahati ile kas yorgunluğu azaltılmaya çalışılır.

Fizik Tedavi

Diş hekimi uygun görmesi halinde çene eklemi bozukluklarının tedavisinde hastaya fizik tedavi desteği önerebilir. Fizik tedavi ile kas gücünü ve koordinasyonunu geliştirmek amaçlanır. Aktif veya pasif teknikler kullanılarak hastanın şikayetleri azaltılmaya çalışılır.

Bilişsel Davranışçı Terapi

Hem kısa hem de uzun süreli ağrı yönetiminde tedavi bilişsel davranışçı terapi ile desteklenir. Hastalara stres azaltma, uyku düzeni, diş gıcırdatma ve diş sıkma gibi alışkanlıkların ortadan kaldırılması ve aşırı mandibular hareketlerden kaçınma (esneme sırasında aşırı açılma, diş fırçalama ve diş ipi kullanma teknikleri, vb.) gibi davranış değişiklikleri konusunda danışmanlık yapılır.

İlaç Tedavisi

Diş hekiminiz çene ekleminde görülen ağrıyı hafifletmek için anti-inflamatuar ilaç tedavileri ve kas gevşeticiler gibi uzman görüşüne dayanan çeşitli ilaçlar reçete edebilir.

Cerrahi Tedavi

Hastanın çene travması veya kırık gibi semptomları olması halinde tedaviye konservatif önlemler yanıt vermeyebilir. Anatomik veya eklem anormalliklerinin düzeltilmesi amacıyla tercih edilen çene eklemi bozuklukları için cerrahi tedaviler ile eklem hareketliliğini artırmak amaçlanır. Çene eklem bozukluklarını tedavi etmek için başvurulan cerrahi yöntemler arasında artroskopi, artroplasti, proloterapi ve total eklem replasmanı gibi seçeneklere yer verilir.

Çene Eklem Hastalıklarında Tanı Nasıl Konur?

Temporomandibular eklem disfonksiyonunun (çeke eklemi rahatsızlığı) tanısında karşılaşılan temel sorun, ağrıların hastayı yanlış uzmana yönlendirmesi ve sonrasında semptomatik tedavinin uygulanarak sorunun kökten çözülmemesi durumudur.

Ağrı şikayetleri genellikle diş hekimi ziyaretinden bir süre sonra ortaya çıkarsa, bu durumu ilişkilendirmek daha kolay olabilir. Ancak diğer durumlarda farklı uzmanların bir araya gelmesi daha faydalıdır: bir diş hekimi, bir kulak burun boğaz uzmanı ve bir nörolog. Bu branştaki uzmanlar birlikte çalışarak hastanın belirtilerini değerlendirip doğru tanıya ulaşabilirler.

Modern çene eklem hastalıklarının tanı yöntemleri şunlardır:

• Muayene ve Değerlendirme: Hastanın muayenesi, ağız açma ve diğer hareketler sırasında alt çenenin çalışmasının değerlendirilmesi.
• İzlenim Alma: Dişlerin yer değiştirmesini gösteren çenenin bir izlenimini almak.
• Tıbbi Öykü Alma: Hastanın şikayetlerini dinlemek, genel sağlık durumunu değerlendirmek ve tıbbi geçmişi almak.
• Palpasyon (El ile Muayene): Doktorun etkilenen bölgeyi hissetmesi ve eklemin yer değiştirmesini değerlendirmesi.
• Görüntüleme Yöntemleri: Bilgisayarlı tomografi veya MR gibi görüntüleme teknikleri kullanarak eklemin durumunu değerlendirmek.

Karmaşık vakalarda ise doppler veya reoartrografi, manyetik rezonans görüntüleme, fonoartrografi, gnatodinamometri ve elektromiyografi gibi ileri tetkik yöntemleri de kullanılabilir. Tanı yöntemlerinden biri olan palpasyon, eklemin yanlış pozisyonunu hissetmeyi sağlayarak doğru teşhise ulaşmada önemli bir rol oynar.